از مجموعه روایات و کلمات علماى اسلام نتیجه مى گیریم که: دیه زن همیشه و در همه موارد نصف دیه مرد نیست، بلکه محدوده خاصّى دارد; یعنى دیه مرد و زن تا یک سوّم دیه کامل (تقریباً 333 دینار) مساوى است و هیچ تفاوتى تا این مقدار بین زن و مرد نیست. بنابراین اگر کسى به زنى ضربه اى وارد کند که دیه آن کمتر از یک سوّم دیه کامل باشد، بایدمساوى دیه مرد پرداخت شود، ولى اگر به ثلث یا بیشتر از آن برسد، دیه زن نصف دیه مرد خواهد بود.در اینجا توجّه شما را به روایت جالبى که در همین موضوع وارد شده، و این مسأله کاملاً در آن منعکس گردیده، جلب مى کنم
أبان تغلب از امام صادق پرسید مردی انگشتی از انگشتان دست یک زن را قطع نموده دیه آن چقدر است؟
امام فرمود 10شتر ،أبان پرسید اگر دو انگشت را قطع کند؟ امام فرمود 20شتر ،أبان پرسید؟ اگر سه انگشت را قطع کند؟ امام فرمود 30شتر،أبان پرسید؟ پرسید اگرچهار انگشت را قطع کند؟ امام فرمود 20شتر؟ أبان گفت : سبحان الله ! سه انگشت 30شتر ولی چهار انگشت 20 شتر ؟
این سخن در عراق به ما می رسید وما از گویندگان آن تبری می جستیم و می گفتیم : گوینده این سخن شیطان است. امام فرمود:ای ابان ! ساکت باش این حکم رسول خداست همانا زن تاثلث دیه با مرد برابری می کند و وقتی به ثلث رسید دیه زن بر می گرددونصف دیه مرد می گردد ، ای ابان !تو قیاس کردی ودین اگر به قیاس اخذ شود نابود می گردد.
ضمنا ابان ازشاگردان بنام امام صادق وکسی است که امام در مورد او می فرماید :«هذا ناصرنا بقلبه و لسانه ویده.»
لبّ کلام
اوّلا: دیه زنان تا یک سوّم دیه کامل بامردان برابر و مساوى است، و از یک سوّم به بالا نصف مى شود.
ثانیاً: این مطلب ازنظر روایات اسلامى و فقهاء و دانشمندان همه فرقه هاى اسلامى مورد اتّفاق و اجماع است.
ثالثاً: این حکم الهى فلسفه روشنى دارد که به طور خلاصه عبارت است از این که خلأ اقتصادى ناشى از فقدان مرد در خانواده و اجتماع، بیش از خلأ فقدان زنان است، به همین جهت دیه مردان دو برابر دیه زنان است.
رابعاً: معاف بودن زنان از بعضى مناصب اجتماعى دلیل برنقصى در عقل یا ایمان آنها نیست.
خامساً: زنان در بُعد الهى و علمى و امکان قرب الى اللّه و نیز دستیابى به مدارج علمى تفاوتى با مردان ندارد.